{ro: acţiunea de a îndoi, de a dubla; îndoire, dublare}
{fr: action de plier, de doubler}
{en: action of folding, of doubling}

§ diplã (dhí-plã) sf dipli/diple (dhí-pli) – mardzinea ndiplusitã (cljin) di la un stranj, fustani, unã vilendzã, etc.; partea (mardzinea) ndiplusitã di la unã vilendzã, bãgatã sum trup shi cicioari di-un om tes (tra s-lji tsãnã cãldurã cãndu doarmi); cljin, furtã; (fig: diplã = aradã dishcljisã tsi si-anvãrteashti shi fatsi arocuti, di njits ma njits, deavãrliga di-un loc dit mesi)
{ro: pliu; spirală}
{fr: pli, spirale}
{en: fold, pleat, spiral}
ex: fustani cu multi dipli (cljinuri); toarsi nã diplã (aradã) di lãnã; corlu dipli
(expr: aradã tsi fatsi arocuti dishcljisi di njits ma njits) si-anvãrteashti

§ dipla (dhí-pla) invar – tsi nu s-aflã bãgat ndreptu ma easti ca strãmbu sh-aplicat (nclji-nat) di-unã parti; amplatea;
(expr: nj-ljau (vilendza) dipla = mi bag s-dormu; icã fig: lji ncljid ocljilj, trã totna)
{ro: curmeziş, de-a curmezişul, pieziş, oblic}
{fr: obliquement, en biais, à travers}
{en: askew, slantwise, diagonally}
ex: lom dipla (amplatea) muntsãlj; ljau vilendza dipla
(expr: va mi bag s-dormu) cã nj-easti somnu; pãnã s-nã lom dipla
(expr: pãnã s-lji ncljidem ocljilj trã totna) vãrnã dzuã

§ diplusescu (di-plu-sés-cu) vb IV diplusii (di-plu-síĭ), dipluseam (di-plu-seámŭ), diplusitã (di-plu-sí-tã), diplusi-ri/diplusire (di-plu-sí-ri) –
1: fac unã parti dit un lucru (carti, pãndzã, stranj, etc.) si s-ashtearnã pristi unã altã parti di-a lui; l-fac un lucru s-hibã di dauã ori ma mari (ma multu, ma greu, etc.); ndiplusescu, anduplic, nduplic;
2: fac un lucru ta s-nu mata hibã ndreptu (l-fac si s-shutsã, si s-strãmbã, etc.); (trã om) mi-aplec cu truplu sh-fac cusor (cãmburã); shuts, strãmbu; ncucushedz, ncusuredz, cãmburghipsescu, gribuescu, ncusor, mihrisescu
{ro: dubla, îndoi, curba}
{fr: plier, mettre en double, courber}
{en: fold, bend, curve}
ex: diplusits stranjili; cupiili li-avea diplusitã (faptã di dauã ori ma mãri); s-adavgã, s-dipluseascã

§ diplusit (di-plu-sítŭ) adg diplusitã (di-plu-sí-tã), diplusits (di-plu-sítsĭ), diplusiti/diplusite (di-plu-sí-ti) – tsi ari unã parti turnatã sh-ashtirnutã pristi unã altã parti; tsi easti faptu s-hibã di dauã ori ma mari (ma multu, ma greu, etc.); ndiplusit, anduplicat, nduplicat, shutsãt, strãmbat, ncucushat, etc.
{ro: dublat, îndoit, curbat}
{fr: plié, courbé}
{en: folded, bent, curved}

§ diplusiri/diplusire (di-plu-sí-ri) sf diplusiri (di-plu-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu un lucru s-dupliseashti; ndiplusiri, anduplicari, nduplicari, shutsãri, strãmbari, ncucushari, etc.
{ro: acţiunea de a dubla, de a îndoi, de a curba; dublare, îndoire, curbare}
{fr: action de plier, de mettre en double, de courber}
{en: action of folding, of bending, of curving}

§ dizduescu (diz-du-ĭés-cu) (mi) vb IV dizduii (diz-du-íĭ), dizdueam (diz-du-ĭámŭ), dizduitã (diz-du-í-tã), dizduiri/diz-duire (diz-du-í-ri) – disfac (ntindu) un lucru tsi easti adunat i diplusit
{ro: dezdoi}
{fr: déplier}
{en: unfold, straighten}
ex: dizduii (u disfeci, u tesh) pãrmãtia

§ dizdoi (diz-dóĭŭ) (mi) vb IV dizduii (diz-du-íĭ), dizdueam (diz-du-ĭámŭ), dizduitã (diz-du-í-tã), dizduiri/dizduire (diz-du-í-ri) – (unã cu dizduescu)
ex: dizdoai (disfã) vilendza

§ dizduit (diz-du-ítŭ) adg dizduitã (diz-du-í-tã), dizduits (diz-du-ítsĭ), dizduiti/dizduite (diz-du-í-ti) – (lucru diplusit) tsi easti disfaptu, tes
{ro: dezdoit}
{fr: déplié}
{en: unfolded, straightened}

§ dizduiri/dizduire (diz-du-í-ri) sf diz-duiri (diz-du-írĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-dizdueashti un lucru diplusit
{ro: acţiunea de a dezdoi; dezdoire}
{fr: action de déplier}
{en: action of unfolding, of straightening}

§ ndiplusescu (ndi-plu-sés-cu) vb IV ndiplusii (ndi-plu-síĭ), ndipluseam (ndi-plu-seámŭ), ndiplusitã (ndi-plu-sí-tã), ndiplusiri/ndiplusire (ndi-plu-sí-ri) – (unã cu diplusescu)

§ ndiplusit (ndi-plu-sítŭ) adg ndiplusitã (ndi-plu-sí-tã), ndiplusits (ndi-plu-sítsĭ), ndiplusi-ti/ndiplusite (ndi-plu-sí-ti) – (unã cu diplusit)

§ ndiplusi-ri/ndiplusire (ndi-plu-sí-ri) sf ndiplusiri (ndi-plu-sírĭ) – (unã cu diplusiri)

§ anduplic1 (an-dú-plicŭ) (mi) vb I anduplicai (an-du-pli-cáĭ), anduplicam (an-du-pli-cámŭ), anduplicatã (an-du-pli-cá-tã), anduplicari/anduplicare (an-du-pli-cá-ri) – (unã cu diplusescu)
ex: lj-adãrã una di ciulichi groasã cãt truplu, tsi s-anduplica ma nu s-frãndzea; u mutã grenda cu-una mãnã sh-u-anduplicã

§ anduplicat1 (an-du-pli-cátŭ) adg anduplicatã (an-du-pli-cá-tã), anduplicats (an-du-pli-cátsĭ), anduplicati/anduplicate (an-du-pli-cá-ti) – (unã cu diplusit)

§ anduplicari1/andu-plicare (an-du-pli-cá-ri) sf anduplicãri (an-du-pli-cắrĭ) – (unã cu diplusiri)

§ nduplic1 (ndú-plicŭ) (mi) vb I nduplicai (ndu-pli-cáĭ), nduplicam (ndu-pli-cámŭ), nduplicatã (ndu-pli-cá-tã), nduplicari/nduplicare (ndu-pli-cá-ri) – (unã cu diplusescu)
ex: nduplicã cioara (fã-u tu doauã); nduplicai (li ndiplusii) stranjili atseali nalili; nduplicã-ts (diplusea-ts) mãnica

§ nduplicat1 (ndu-pli-cátŭ) adg nduplicatã (ndu-pli-cá-tã), nduplicats (ndu-pli-cátsĭ), nduplicati/nduplicate (ndu-pli-cá-ti) – (unã cu diplusit)

§ nduplicari1/nduplicare (ndu-pli-cá-ri) sf nduplicãri (ndu-pli-cắrĭ) – (unã cu diplusiri)

§ anduplicãturã (an-du-pli-cã-tú-rã) sf anduplicãturi (an-du-pli-cã-túrĭ) – loclu i partea iu un lucru easti nduplicat
{ro: îndoitură}
{fr: courbure}
{en: bend}

§ ndupli-cãturã (ndu-pli-cã-tú-rã) sf nduplicãturi (ndu-pli-cã-túrĭ) – (unã cu anduplicãturã)

ex: cu perlji gãlbinosh (arush, tsi da ca pi galbin); ari ficiorlji gãlbinosh (fig: galbinj, salbits la fatsã); easti gãlbinoasã (salbitã), nu sh-veadi sãnãtatea

§ ngãlbinescu (ngãl-bi-nés-cu) vb IV ngãlbinii (ngãl-bi-níĭ), ngãlbineam (ngãl-bi-neámŭ), ngãlbinitã (ngãl-bi-ní-tã), ngãlbiniri/ngãlbinire (ngãl-bi-ní-ri) – dau cu bueauã galbinã; s-dutsi bueaua tsi u-ari un lucru (shi s-fatsi niheamã ca galbinã) di itia cã sta multu tu soari (u lja soarili, u-acatsã soarili, s-fatsi galbinã i algheashti); (fig: ngãlbinescu = mi fac galbin (salbit) tu fatsã); gãlbinescu
{ro: îngălbeni, deveni palid la faţă}
{fr: jaunir, rendre jaune; changer de couleur, pâlir}
{en: become yellow, grow pale, change color, fade color}
ex: muma, tutã ngãlbini (s-featsi galbinã la fatsã); ma ghini s-arushascã dicãt sã ngãlbineascã fatsa; frãndzãli ngãlbinirã (s-featsirã galbini, s-uscarã); si ngãlbini, s-featsi turtã di tsearã; li umplu zmeanili di fricã shi ngãlbini ca tseara; mãrata di muljari, cu cãt spunea shi grea, cu-ahãntu ngãlbinea

§ ngãlbinit (ngãl-bi-nítŭ) adg ngãlbinitã (ngãl-bi-ní-tã), ngãlbinits (ngãl-bi-nítsĭ), ngãlbiniti/ngãlbinite (ngãl-bi-ní-ti) – tsi sh-ari alãxitã hroma tu galbin; (fig: tsi s-ari faptu galbin, salbit tu fatsã); gãlbinit
{ro: îngălbenit, palid}
{fr: jauni, rendu jaune; pâli}
{en: who became yellow or pale, faded (color)}

§ ngãlbini-ri/ngãlbinire (ngãl-bi-ní-ri) sf ngãlbiniri (ngãl-bi-nírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva i tsiva s-fatsi galbin i salbit; gãlbiniri
{ro: acţiunea de a îngălbeni, de a deveni palid la faţă; îngălbenire}
{fr: action de jaunir; de pâlir}
{en: action of becoming yellow, of growing pale, of fading (color)}

§ gãlbinescu (gãl-bi-nés-cu) vb IV gãlbinii (gãl-bi-níĭ), gãlbineam (gãl-bi-neámŭ), gãlbinitã (gãl-bi-ní-tã), gãlbiniri/gãlbinire (gãl-bi-ní-ri) – (unã cu ngãlbinescu)
ex: gãlbinirã frãndzãli

§ gãlbinit (gãl-bi-nítŭ) adg gãlbinitã (gãl-bi-ní-tã), gãlbinits (gãl-bi-nítsĭ), gãlbiniti/gãlbinite (gãl-bi-ní-ti) – (unã cu ngãlbinit)

§ gãlbiniri/gãlbinire (gãl-bi-ní-ri) sf gãlbiniri (gãl-bi-nírĭ) – (unã cu ngãlbiniri)

§ gãlbiniturã (gãl-bi-ni-tú-rã) sf gãlbinituri (gãl-bi-ni-túrĭ) – luguria galbinã tsi sã scoati dit stumahi cãndu voami omlu
{ro: vomitură galbenă}
{fr: vomissement}
{en: vomiting}

§ gãlbinush1 (gãl-bi-núshĭŭ) adg gãlbinushi/gãlbinushe (gãl-bi-nú-shi), gãlbinush (gãl-bi-núshĭ), gãlbinushi/gãlbinushe (gãl-bi-nú-shi) – (unã cu gãlbinjor)
ex: earã ascãlnati gãlbinushi (cumãts galbini) di ghunã moali; gãljinã gãlbinushi (tsi da ca pi galbinã)

§ gãlbinush2 (gãl-bi-núshĭŭ) sn gãlbinushi/gãlbinushe (gãl-bi-nú-shi) – partea galbinã tsi s-aflã tu mesea-a unui ou; gãlbineatsã; gãlbush, croc (di ou)
{ro: gălbenuş de ou}
{fr: jaune d’oeuf}
{en: yolk of eggs}
ex: lipsea s-bats shi ndauã gãlbinushi di oauã

§ gãlbush (gãl-búshĭŭ) sn gãlbushi/gãl-bushe (gãl-bú-shi) – (unã cu gãlbinush2)
ex: di la ou, gãlbushlu-nj platsi

§ gãlbineatsã1 (gãl-bi-neá-tsã) sf gãlbinets (gãl-bi-nétsĭ) – hroma galbinã (tsi u-ari un lucru, fatsa, etc.); (fig: gãlbineatsã = hroma tsi u-ari tu fatsã un tsi easti salbit)
{ro: gălbeneală; paliditate}
{fr: couleur jaune; pâleur}
{en: yellow; paleness, pallor}

§ gãlbineatsã2 (gãl-bi-neá-tsã) sf gãlbinets (gãl-bi-nétsĭ) – (unã cu gãlbinush2)

§ gãlbonj (gãl-bónjĭŭ) sm gãlbonj (gãl-bónjĭ) – unã soi di earbã tsi s-tradzi azvarna pristi loc (dit fumealja-a curcubetiljei shi a hiumuniclui) cari fatsi lilici njits galbini sh-yimishi mãri tsi s-mãcã (cu chealea galbinã-veardi sh-tu mesi cu multi simintsã njits tsi pot sh-eali si s-mãcã); peapini, piponj, puponj, chirchira
{ro: pepene galben}
{fr: melon jaune}
{en: melon}
ex: mãcai gãlbonj

§ gãlbinari1/gãlbinare (gãl-bi-ná-ri) sf gãlbinãri (gãl-bi-nắrĭ) – lãngoari di hicat tsi s-aspuni cu ngãlbinirea-a chealiljei shi a ocljilor
{ro: gălbinare}
{fr: ictère}
{en: icterus, jaundice}
ex: gãlbinarea ti slãgheashti; dzãcu multu chiro di gãlbinari

§ gãlbinari2/gãlbinare (gãl-bi-ná-ri) sf gãlbinãri (gãl-bi-nắrĭ) – unã soi di earbã (cu lilici tsi da pi-unã hromã ca morcã) dit cari si scoati unã bueauã galbinã
{ro: gălbinare}
{fr: sarrette}
{en: a plant with purple flowers from which we obtain an yellow paint}
ex: floari sh-gãlbinari