|
|
denga
RO:cu vârf şi îndesat … Dictsiunar Armãn-Romãn Data DB:33062>2014-05-14 22:31:04.015665 »
balã1
balã1 (bá-lã) sf bali/bale (bá-li) shi bãlj (bắljĭ) – sac mari mplin cu lucri; hãrar, hãrai, burdã, dengã, denghi
{ro: balot}
{fr: ballot, grand sac rempli}
{en: bale; large bound package}
§ bal1 (bálŭ) sn bali/bale (bá-li) – (unã cu balã1)
ex: lj-pitricu dzatsi bali di bumbac
dãnga
dãnga (dắn-ga) adv – tsi s-vearsã pristi mãdzinj di mplin tsi easti; mplin (umplut, ndisat) pristi misurã; denga, dinga;
(expr: va fac dãnga! = va plãscãnescu (dãngãnescu) di mãcari)
{ro: doldora, cu vârf şi îndesat}
{fr: plein outre mesure, à regorger}
{en: completely full (to the borders, overflowing)}
ex: casa-i dãnga di fum; casa-a lui eara dãnga di nviscãmindu; mãcarã tuts ahãt multu, tsi vrea facã dãnga!
(expr: di va plãscãnea!)
§ dãng! (dắng) inter – zbor tsi caftã si sh-u-aducã cu vrondul faptu di-un lucru tsi plãscãneashti di mplin (dãnga) tsi easti
§ dinga (dín-ga) adv – (unã cu dãnga)
ex: dinga (mplinã pãnã la budzã) easti cupa; li-avea chimerli dinga di flurii (ahãntu mplini di nu mata ncãpea alti flurii)
§ denga (dén-ga) adv – (unã cu dãnga)
ex: sh-umplu cheljli denga (pãnã la budzã)
§ dengã (dén-gã) sf denghi (dén-ghi) shi dendzã (dén-dzã) – sac mari shi mplin di lucri tsi sã ncarcã pri-unã mulã (un di-unã parti, un di-alantã); denghi, hãrar, hãrai, burdã, bal, balã
{ro: balot mare}
{fr: grand ballot; la moitié d’une charge de bête de somme}
{en: bale; large sack full of raw or finished product}
ex: vindu multi dendzi (hãrãi, hãrãi umpluti ghini) di bumbac
§ denghi (dén-ghi) sf denghiuri (dén-ghĭurĭ) – (unã cu dengã)
§ dãngusescu (dãn-gu-sés-cu) vb IV dãngusii (dãn-gu-síĭ), dãnguseam (dãn-gu-seámŭ), dãngusitã (dãn-gu-sí-tã), dãngusiri/dãngusire (dãn-gu-sí-ri) – l-fac un lucru dãnga (cu umplearea tsi-lj fac); umplu un lucru di primansus (pristi misurã, pãnã la budzã, di nu mata pot s-bag altu tsiva); durdursescu, surusescu
{ro: umplea doldora}
{fr: remplir à regorger}
{en: fill until overflowing}
§ dãngusit (dãn-gu-sítŭ) adg dãngusitã (dãn-gu-sí-tã), dãngusits (dãn-gu-sítsĭ), dãngusiti/dãngusite (dãn-gu-sí-ti) – tsi easti faptu dãnga, di umplearea tsi-lj si fatsi; durdurdit, surusit
hãrai/hãrae
hãrai/hãrae (hã-rá-i) sf hãrãi (hã-rắĭ) – sac mari di lãnã tsi sã ncarcã (cu lucri) pi mulãri; hãrar, sac, burdã, dengã, denghi, bal, balã;
(expr: hãrai; ca unã hãrai = easti multu mari)
{ro: sac mare de lănă (balot) ce se ncarcă pe catâri}
{fr: grand sac de laine (ballot) qu’on charge sur le mulets}
{en: large wool bag (bale) loaded on mules}
ex: hãrãi (sats mãri) pri cheptu mutã; inima: hãrai
(expr: largã cãt un sac mari)
§ hãrar (hã-rárŭ) sm hãrari (hã-rárĭ) shi sn hãrari/hãrare (hã-rá-ri) – (unã cu hãrai)
ex: umplu tuts hãrarili; hãrari di lãnã; li adunai tuti, cu bun cu-arãu tu-un hãrar