§ cãhtisiri/cãhtisire (cãh-ti-sí-ri) sf cãhtisiri (cãh-ti-sírĭ) – (unã cu cãhtiri)

§ pãhãescu (pã-hã-ĭés-cu) (mi) vb IV pãhãii (pã-hã-íĭ), pãhãeam (pã-hã-ĭámŭ), pãhãitã (pã-hã-í-tã), pãhãiri/pãhãire (pã-hã-í-ri) – arãd cu bots (cachinuri, grohuti) sãnãtoasi shi ahãndoasi; lishin di-arãdeari; hãrhãrescu, cãhtescu, cãpãescu, cãchin
{ro: râde în hohote}
{fr: rire aux éclats}
{en: roar with laughter}
ex: cãntã, arãd shi s-pãhãescu

§ pãhãit (pã-hã-ítŭ) adg pãhãitã (pã-hã-í-tã), pãhãits (pã-hã-ítsĭ), pãhãiti/pãhãite (pã-hã-í-ti) – tsi-ari lishinatã di-arãdeari; hãrhãrit, cãhtit, cãpãit, cãchinit
{ro: care a răs în hohote}
{fr: qui a rit aux éclats}
{en: who has roared with laughter}

§ pãhãiri/pãhãire (pã-hã-í-ri) sf pãhãiri (pã-hã-írĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva s-pãhãeashti; hãrhãriri, cãhtiri, cãpãiri, cãchiniri
{ro: acţiunea de a râde în hohote}
{fr: action de rire aux éclats}
{en: action of roaring with laughter}

2: singiri, alsidã, altsu, alis, nel di-alsidã
{ro: cinghel, igliţă, cârlig de croşetat; lănţişor}
{fr: pendoir, croc, crochet, anneau, chaîne}
{en: hook, hook for hanging meat, crochet-hook; chain, link of a chain}
ex: bagã cãldãrusha pri cinghelj; u spindzurai pi cinghelj; eara spindzurati pri cingheali cãrnuri di om; lj-tricurã cingheljlu (cãrliglu, singirea) di nãri

§ cenghiu (cĭén-ghĭu) sm cenghi (cĭén-ghi) – (unã cu cinghelj)
ex: acatsã-l (spindzurã-l) di cenghiu (cinghelj)

§ cinghilac (cin-ghi-lácŭ) sn cinghilatsi/cinghilatse (cin-ghi-lá-tsi) – hãlati di mplitiri lãna i bumbaclu tra si s-facã faneli, pãrpodz, etc. (tsi sh-u-adutsi cu un cinghelj njic icã un ac mari, lungu shi suptsãri, fãrã guvã sh-cu-unã soi di cãrlig la un cap); tsinghilac, cinghelj, cãrligar, cãrlig
{ro: igliţă, cârlig de croşetat}
{fr: crochet à tricoter des bas}
{en: crochet-hook}

§ tsinghilac (tsin-ghi-lácŭ) sn tsinghilatsi/tsinghilatse (tsin-ghi-lá-tsi) – (unã cu cinghilac)

§ cãrligar (cãr-li-gárŭ) sn cãrligari/cãrligare (cãr-li-gá-ri) – (unã cu cinghilac)

§ cãnghelj (cãn-ghĭéljĭŭ) sn cãngheali/cãngheale (cãn-ghĭá-li) –
1: cãrlig, cinghelj;
2: cali tsi nu easti ndreaptã sh-ari multi shutsãturi di-unã parti sh-di altã
{ro: cinghel; (drum) întortocheat}
{fr: pendoir, croc; (chemin) tortueux}
{en: hook; tortuous, winding (road)}

§ ncãrlighedz (ncãr-li-ghĭédzŭ) (mi) vb I ncãrligai (ncãr-li-gáĭ), ncãrligam (ncãr-li-gámŭ), ncãrligatã (ncãr-li-gá-tã), ncãrligari/ncãrligare (ncãr-li-gá-ri) – acats un lucru cu-un cãrlig; nduplic un lucru sh-lu fac s-undzeascã cu un cãrlig; mplitescu (faneli, pãrpodz, etc.); ancãrlighedz, ãncãrlighedz;
(expr: si ncãrligheadzã = s-alumtã cu cãrlidzili i bãstunjli)
{ro: încârliga, încăiera}
{fr: (se) courber; s’embarasser; en venir aux mains}
{en: bend; fight with their hooks or canes}
ex: ma nãpoi, si ncãrligarã (acãtsarã si s-batã cu cãrlidzili) picurãreashti; bratsãli sã ncãrligheadzã, ma trupurli shi cicioarli nu s-bãtea ici dit loc

§ ncãrlig (ncãr-lígŭ) (mi) vb I ncãrligai (ncãr-li-gáĭ), ncãrligam (ncãr-li-gámŭ), ncãrligatã (ncãr-li-gá-tã), ncãrligari/ncãrligare (ncãr-li-gá-ri) – (unã cu ncãrlighedz)
ex: ncãrligã (acatsã) latsãli di la pãrpodz

§ ncãrligat (ncãr-li-gátŭ) adg ncãrligatã (ncãr-li-gá-tã), ncãrligats (ncãr-li-gátsĭ), ncãrligati/ncãrligate (ncãr-li-gá-ti) – tsi easti acãtsat cu un cãrlig; tsi s-ari nduplicatã shi faptã ca un cãrlig, ancãrligat, ãncãrligat
{ro: încârligat, încăierat}
{fr: courbé, tordu, vrillé; venus aux mains}
{en: bent, fought with their hooks or canes}
ex: cu mãri unglji ncãrligati (ca cãrlidzili)

§ ncãrliga-ri/ncãrligare (ncãr-li-gá-ri) sf ncãrligãri (ncãr-li-gắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu tsiva si ncãrligheadzã; ancãrligari, ãncãrligari
{ro: acţiunea de a se încârliga, de a se încăiera; încârligare, încăierare}
{fr: action de (se) courber; de s’embarasser; d’en venir aux mains; de s’accrocher, de se prendre aux cheveux}
{en: action of bending, of fighting with their hooks or canes}

§ ancãrlighedz (an-cãr-li-ghĭédzŭ) (mi) vb I ancãrligai (an-cãr-li-gáĭ), ancãrligam (an-cãr-li-gámŭ), ancãrligatã (an-cãr-li-gá-tã), ancãrligari/an-cãrligare (an-cãr-li-gá-ri) – (unã cu ncãrlighedz)

§ ancãrligat (an-cãr-li-gátŭ) adg ancãrligatã (an-cãr-li-gá-tã), ancãrligats (an-cãr-li-gátsĭ), ancãrligati/ancãrligate (an-cãr-li-gá-ti) – (unã cu ncãrligat)
ex: ancãrligatã, anvãrligatã, di tsutsur moali aspindzuratã (angucitoari: vearea, minghiushlu); ancãrligatã, anvãrligatã, tu guvã di featã bãgatã (angucitoari: vearea, minghiushlu)

§ ancãrligari/ancãrligare (an-cãr-li-gá-ri) sf ancãrligãri (an-cãr-li-gắrĭ) – (unã cu ncãrligari)

§ ãncãr-lighedz (ãn-cãr-li-ghĭédzŭ) (mi) vb I ãncãrligai (ãn-cãr-li-gáĭ), ãncãrligam (ãn-cãr-li-gámŭ), ãncãrligatã (ãn-cãr-li-gá-tã), ãncãr-ligari/ãncãrligare (ãn-cãr-li-gá-ri) – (unã cu ncãrlighedz)

§ ãncãrligat (ãn-cãr-li-gátŭ) adg ãncãrligatã (ãn-cãr-li-gá-tã), ãncãrligats (ãn-cãr-li-gátsĭ), ãncãrligati/ãncãrligate (ãn-cãr-li-gá-ti) – (unã cu ncãrligat)

§ ãncãrligari/ãncãrligare (ãn-cãr-li-gá-ri) sf ãncãrligãri (ãn-cãr-li-gắrĭ) – (unã cu ncãrligari)

§ cãrlighedz (cãr-li-ghĭédzŭ) (mi) vb I cãrligai (cãr-li-gáĭ), cãrli-gam (cãr-li-gámŭ), cãrligatã (cãr-li-gá-tã), cãrligari/cãrligare (cãr-li-gá-ri) – (unã cu ncãrlighedz)

§ cãrligat (cãr-li-gátŭ) adg cãrligatã (cãr-li-gá-tã), cãrligats (cãr-li-gátsĭ), cãrligati/cãrligate (cãr-li-gá-ti) – (unã cu ncãrligat)

§ cãrligari/cãrligare (cãr-li-gá-ri) sf cãrligãri (cãr-li-gắrĭ) – (unã cu ncãrligari)

§ discãrlig (dis-cãr-ligŭ) (mi) vb I discãrligai (dis-cãr-li-gáĭ), dis-cãrligam (dis-cãr-li-gámŭ), discãrligatã (dis-cãr-li-gá-tã), dis-cãrligari/discãrligare (dis-cãr-li-gá-ri) – disfac cãrliglu cu cari easti acãtsat un lucru; ndreptu un lucru tsi eara nduplicat ca un cãrlig; disfac unã fanelã (pãrpodi, etc.) mplititã
{ro: descârliga}
{fr: défaire un crochet}
{en: unhook, unbend a hook}

§ discãrligat (dis-cãr-li-gátŭ) adg discãrligatã (dis-cãr-li-gá-tã), discãrligats (dis-cãr-li-gátsĭ), discãrligati/discãrligate (dis-cãr-li-gá-ti) – tsi-lj s-ari disfaptã cãrliglu; (cãrlig nduplicat) tsi s-ari ndriptatã; (fanelã, pãrpodi, etc.) tsi s-ari displititã
{ro: descârligat}
{fr: (crochet) défait}
{en: unhooked, (hook) unbent}

§ discãrliga-ri/discãrligare (dis-cãr-li-gá-ri) sf discãrligãri (dis-cãr-li-gắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-discãrligã un lucru (cãrlig)
{ro: acţiunea de a descârliga}
{fr: action de défaire un crochet}
{en: action of unhooking, of unbending a hook}

{fr: boucher}
{en: butcher}

§ cãrnãrii/cãrnãrie (cãr-nã-rí-i) sf cãrnãrii (cãr-nã-ríĭ) – multimi di carni
{ro: cărnărie}
{fr: grosse quantité de viande}
{en: large quantity of meat}
ex: eara multã cãrnãrii adzã n pãdzari; tsi s-fãtsem cu-ahãtã cãrnãrii tsi-adusish?

§ cãrnãrã (cãr-nã-rắ) sm cãrnãradz (cãr-nã-rádzĭ) – (unã cu cãrnar)
ex: el eara cãrnãrãlu (hãsaplu) din hoarã

§ cãnãrã1 (cã-nã-rắ) sm cãnãradz (cã-nã-rádzĭ) – njicã cupii di oi, tsi pashti deavãrliga di hoarã, tsãnutã trã carni, trã hrana-a oaminjlor din hoarã
{ro: turmă mică de oi care e dusă la păscut prin locurile din jurul satului, destinată nevoilor de hrană (carne) a ţăranilor din sat}
{fr: petit troupeau de moutons qu’on fait paître tout autour d’un village et qui est destiné à l’alimentation (viande) des villageois}
{en: small sheep herd grazing around the village for the use (meat) of the villagers}
ex: cãnãrãlu a hoarãljei

§ cãnãrã2 (cã-nã-rắ) sm cãnãradz (cã-nã-rádzĭ) – (unã cu cãrnar)
ex: elj suntu cãnãradz (hãsachi) ãn Poli di tatã-hilj

{ro: gheboşit}
{fr: bossu, courbé, cassé par l’âge}
{en: hunchbacked (person), humped (animal)}
ex: muntsã gribuits di speasi pãduri

§ gribui-ri/gribuire (gri-bu-í-ri) sf gribuiri (gri-bu-írĭ) – fãtseari cusor (cãmburã); cãmburyisiri, cucushari, ncusurari
{ro: acţiunea de a gheboşi; gheboşire}
{fr: action de devenir bossu (de se courber)}
{en: action of getting a hump}

20: nu-nj cadi narea (tra/ma s-lu fac un lucru) = nu va mi-arushinedz, nu va-nj cher curailu (pirifanja), nu va mi cãtãfronisescu, nu va pat tsiva (ma s-lu fac un lucru);
21: scot foc prit nãri = (i) mi-acatsã multu inatea, mi-aprindu, mi-arcedz, etc.; (ii) mi-aspun multu gioni;
22: lj-lo mixa di la nari = l-cãtãdixi, lu-arushinã, lj-dipusi urecljili, etc.;
23: cu mutslji tu nari; nu shtii sã sh-ashteargã narea = easti ninga mixos, njic sh-ageamit, tsi-lj curã ninga nãrli, tsi nu-ari criscutã ninga;
24: nj-curã narea dupã... = am mari mirachi trã tsiva (s-dzãtsi ma multu trã un bãrbat tsi va multu unã featã, icã unã featã cari tsãni multu la un bãrbat);
25: nu-i di narea-a mea (nãrli-a meali); nãrli-a meali nu suntu trã… = nu easti trã mini (cã easti para-bunã, para-mushatã, etc.); nu hiu di scara (di ugeachea) a lui/ljei; nu fac trã el/ea; nu nji s-uidiseashti;
26: nu-am narea = nu cutedz;
27: ca-atsel cu musca pri nari = aduchescu cã mini lu-am stepsul (shi-nj si pari cã am unã muscã pri nari!); ca-atsel cu musca pri cãciulã;
28: nu veadi, cã-lj tsãni aumbrã narea = zbor tsi s-dzãtsi tr-atsel tsi easti tivichel, tsi nu lj-acatsã mãna trã tsiva, tsi nu para bagã oarã tsi s-fatsi deavãrliga di el;
29: narea u-ari mari, ma nu ari hari = zbor tsi s-dzãtsi tr-atsel tsi featsi aveari (acãtsatã cljag) shi va si s-poartã ca un om avut, ma nu shtii cum s-facã;
30: nu-am cu tsi sã-nj suflu narea = hiu multu oarfãn, cã nu-am paradz nitsi ti-unã distimeli; nu-am nitsi ascucheat ãn gurã; nu-am zmeanã la cur; etc.;
31: gura-lj dzãtsi, narea-lj avdi = tsi zburashti cu boatsea apusã, tsi zburashti peagalea)
{ro: nas}
{fr: nez, narine}
{en: nose, nostril}
ex: ari narea ca cundiljlu; nji s-aruviseazã nãrli; acãtsã unã sirmii shi-lj curã multu narea; nji si featsi nã luznã trãsh pi chipita-a nariljei; narea s-afurnjiseashti (s-asplinseashti, arushashti); ari nari traptã
(expr: mushatã); nãrli-a tali nu suntu
(expr: nu eshti di ugeachi, di soi bunã) trã hilji di-amirã; ari nãri hilja a moashiljei
(expr: easti hilja a moashiljei di ugeachi) ti-un gioni ca tini?; nu-ari narea
(expr: nu cuteadzã) s-mi mutreascã; nu-lj mutrea narea, ma mutrea-lj harea; u vedz cã strãmbã narea
(expr: cã nu u-ariseashti tsi dzãc, cã fatsi nãji); tsi strãnghi narea?
(expr: tsi ti mindueshti sh-nu shtii tsi s-fats?; tsi, nu ti-ariseashti?); l-tradzi di nãri
(expr: lu-arãdi, l-fatsi s-adarã tsi va) sh-el nu-aducheashti; lj-tãlje nãrli
(expr: lj-curmã orixea) cu-aurlarea tsi-lj featsi; ficiorlu vinji cu nãrli frãmti
(expr: cãtãdixit, cãtãfronisit; cu tinjia scãdzutã); s-lã frãng di prota nãrli
(expr: s-lji fac s-nu mutã caplu, s-lj-aspar ditu-arhii); lã si frãndzi putsãn narea
(expr: chirurã putsãn curailu, nu cutidzarã); hãngilu cu nãrli dipusi
(expr: cãrtit, inãtusit, arushinat); nveasta sh-acãtsã narea
(expr: lj-yinea agnos); tuti cãti-ts deadi va tsã li scoatã prit nãri
(expr: atseali tsi ts-ari datã va tsã lj-aducã aminti tut chirolu, sh-va caftã s-ti discumpãri); a stipsitslor preftsã lã s-apleacã narea
(expr: lã scadi tinjia, s-cãtrãfonisescu); u bagã multu sum nari alba
(expr: lu-arãseashti multu arãchia); nu u-au tu-arshini cã va lã ljai mirlu sh-va lã u dai tu nari
(expr: va-lj cãtãdixeshti; va-lj fats s-lã scadã tinjia); cu dzeana lai-gãlãitsã sh-cu nãrli trapti
(expr: mushati)

§ nas1 (násŭ) sn nasuri (ná-surĭ) – (unã cu nari)
ex: ma mutrits-lu di pi nas (nari)

§ nãros (nã-rósŭ) adg nãroasã (nã-rŭá-sã), nãrosh (nã-róshĭ), nãroasi/nãroase (nã-rŭá-si) – (om) tsi ari narea mari
{ro: năsos}
{fr: qui a un grand nez}
{en: who has a big nose}

§ nãsos (nã-sósŭ) adg nãsoasã (nã-sŭá-sã), nãsosh (nã-sóshĭ), nãsoasi/nãsoase (nã-sŭá-si) – (unã cu nãros)

§ nãreci1/nãrece (nã-ré-ci) sf nãreci (nã-récĭ) – nari njicã; (fig: nãreci = om di boi njicã; shcurtabac, scurtabac, giugia)
{ro: năsuc}
{fr: petit nez}
{en: small nose}

§ nãreci2 (nã-récĭŭ) sm, sf, adg nãreci/nãrece (nã-ré-ci), nãreci (nã-récĭ), nãreci/nãrece (nã-ré-ci) – nari njicã shi shcurtã cu mithca turnatã cãtrã nsus; om tsi ari narea njicã shi shcurtã cu chipita turnatã cãtrã nsus; cãrnu, cuciumit, cipli, shpãrtu, nciuvãnjat, ãnciuvãnjat
{ro: cârn}
{fr: camard, camus}
{en: snub, turned-up nose}
ex: nãreci lj-eara doilji ficiori