|
|
chendimã
chendimã (chĭén-di-mã) sf – vedz tu chindisescu
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: chindisescubenchi
benchi (bén-chi) sf pl – chendima (chindisirea) faptã tri mushi-teatsã la gulirlu i mãnitsli di-unã cãmeashi; chendimã, chindimã, chindinã, oimã, vãchii, birbilj
{ro: dantelă la gulerul cămăşii şi la mâneci}
{fr: dentelle don’t on orne le col et les manches d’une chemise}
{en: laces used to adorn the neck and sleeves of a shirt}
ex: avea patrudzãts di cãmesh cu benchi
chendhimã
chendhimã (chĭén-dhi-mã) sf chindhimati/chindhimate (chin-dhí-ma-ti) – unã cu chendimã
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: chendimãchindisescu
chindisescu (chin-di-sés-cu) vb IV chindisii (chin-di-síĭ), chin-diseam (chin-di-seámŭ), chindisitã (chin-di-sí-tã), chindisiri/chin-disire (chin-di-sí-ri) –
1: stulsescu unã pãndzã (distimeli, arochi, cãmeashi, etc.) cu cusuturi fapti cu aclu shi hiri (di tuti bueili) cari-aspun lucri tsi arãsescu ocljilj (lilici, frãndzã, yimishi, pulj, etc.); vizuescu;
2: mushitsãscu un lucru cu buisirea-a lui; cundiljedz, chindrisescu, ncãrdzelj, stulsescu, mushutsãscu; (fig: chindisescu = amintu (pãradz); anchirdãsescu, ãnchirdãsescu, nchirdãsescu, chirdãsescu)
{ro: broda; vopsi}
{fr: broder; peindre}
{en: embroider; paint}
ex: chindisii unã mãndilã; chindisirã (buisirã) vatra; avea casa chindisitã (zugrãfsitã); chin-disea (ncãrdzilja) mushat pãrpodzli; pitritsea feata sã nveatsã la sculjo, sã mplãteascã shi s-chindiseascã; nj-chindisirã (fig: nj-amintarã, nji nchirdãsirã) tuts pãradzlji
§ chindisit (chin-di-sítŭ) adg chindisitã (chin-di-sí-tã), chindisits (chin-di-sítsĭ), chindisi-ti/chindisite (chin-di-sí-ti) – tsi easti stulsit cu cusãturi di ac i buei di lucri tsi arãsescu ocljilj; vizuit, cundiljat, chindrisit, ncãrdziljat, stulsit, mushutsãt
{ro: brodat, vopsit}
{fr: brodé, peint; bigarré, panaché}
{en: embroidered, painted}
ex: distimeli chindisitã, stri niori arucutitã (angucitoari: curcubeulu); voi oclji chindisits (buisits, cundiljats, scriats)
§ chindisiri/chindisire (chin-di-sí-ri) sf chindisiri (chin-di-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu un lucru s-chindiseashti; vizuiri, cundiljari, chindrisiri, ncãrdzi-ljari, stulsiri, mushutsãri
{ro: acţiunea de a broda, de a vopsi}
{fr: action de broder, de peindre}
{en: action of embroidering, of painting}
§ nchindisescu (nchin-di-sés-cu) vb IV nchindisii (nchin-di-síĭ), nchindiseam (nchin-di-seámŭ), nchindisitã (nchin-di-sí-tã), nchindisiri/nchindisire (nchin-di-sí-ri) – (unã cu chindi-sescu)
ex: la colindi nchindisim (stulusim) culindarili; lji nchin-disim sufrãntsealili
§ nchindisit (nchin-di-sítŭ) adg nchindisitã (nchin-di-sí-tã), nchindisits (nchin-di-sítsĭ), nchindisiti/nchindisite (nchin-di-sí-ti) – (unã cu chindisit)
shubac
shubac (shĭu-bácŭ) sn shubatsi/shubatse (shĭu-bá-tsi) – cusãturã (chindisiturã) tsi-aspuni lucri trã mushuteatsã (ca lilici, bunãoarã) tsi ansar niheamã cãtã nafoarã pi pãndza (gulirlu, pãrpodzli, etc.) pri cari easti faptã; chindisãturã, chendimã, chindimã, chindinã, vãchii
{ro: broderie, şabac}
{fr: broderie}
{en: embroidery work}
ex: pãrpodz, gione, cu shubatsi
§ shabac (shĭa-bácŭ) sn shabatsi/shabatse (shĭa-bá-tsi) – (unã cu shubac)
vãchii/vãchie
vãchii/vãchie (vã-chí-i) sf vãchii (vã-chíĭ) – cusutura faptã cu aclu sh-cu hiri di multi buei tra s-chindiseascã unã pãndzã (cãmeashi, gulir i mãnits), cu lilici, pulj, etc.; chendimã, chindimã, chindinã, oimã, benchi, birbilj
{ro: broderie}
{fr: broderie}
{en: lace}
ex: saricã cu vãchii (chendimã); avea sh-chiurcul sh-cioaritsli cu vãchii
yiur
yiur (yĭúrŭ) sn yiuri/yiure (yĭú-ri) – urmã tsi s-veadi ca unã cijdii (aradã, bair, dãrã, rãncai) pi-unã lugurii di altã hromã; mardzinea ca un tserclju tsi u-ari un lucru arucutos (gurguljitos, stronghil); yiurã, yir, tserclju, urmã, aradã, dãrã, rãncai, etc.
{ro: cerc, dungă, urmă}
{fr: cercle, circuit, raie, trace}
{en: circle, trace, stripe, streak}
ex: mplãtea trei yiuri (arãdz) ghirvezi; tortul ud di-asdoari, lj-alasã yiur (urmã) pri gushi; nu mi-arãseashti bãsmãlu cu ghiuri; nu-nj deadi ghini oda cu cãlcheri, alãsã ghiuri (urmi, dãri)
§ yiurã (yĭú-rã) sf yiuri/yiure (yĭú-ri) – (unã cu yiur)
§ yir (yírŭ) sn yiri/yire (yí-ri) – (unã cu yiur)
ex: tortul lj-alãsã yir pri gushi
§ yirlandã (yir-lán-dã) sf yirlandi/yirlande (yir-lán-di) – mardzini di pãndzã i chendimã adãvgatã la unã fustani i poalã
{ro: bordură (adăugată la un şorţ sau rochie)}
{fr: bordure (ajoutée a une robe ou un tablier)}
{en: border, fringe (added to a dress or an apron)}