DICTSIUNAR XIYISITU ONLINE A LIMBÃLJEI ARMÃNEASCÃ  
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ


Dictsiunar: Tuti ; Zboarã: Di iutsido; (cama multi...)

banderã

banderã (ban-dé-rã) sf banderi/bandere (ban-dé-ri) – cumatã di pãndzã (mitasi, carti, etc.), acãtsatã di un shcop, cari ari di-aradã ma multi buei sh-cari pãrãstiseashti (ca semnu ahoryea) un stat (unã sutsatã, unã hoarã, unã cumpanii, etc.); panderã, flamburã, flamurã, bãirachi, bairacã, bãryeachi;
(expr:
1: scol bandera = (i) mi scol contra-a statlui; mut caplu; fac panastasi; mi ribilipsescu; (ii) mut boatsea;
2: shutsã bandera = s-turnã, s-alãxi;
3: fur cu banderã = fur cu-anami, cunuscut di tuts)
{ro: drapel, steag}
{fr: étendard, drapeau}
{en: flag, banner}
ex: bandera turtseascã easti veardi

§ panderã (pan-dé-rã) sf panderi/pandere (pan-dé-ri) – (unã cu banderã)
ex: u sculã pandera
(expr: featsi panastasi)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

bãirachi/bãirache

bãirachi/bãirache (bã-i-ráchi) sf bãirãchi (bã-i-rắchĭ) – cumatã mari di pãndzã (mitasi, carti, etc.), acãtsatã di un shcop, cari ari di-aradã ma multi buei sh-cari pãrãstiseashti (ca semnu ahoryea) un stat (unã sutsatã, unã hoarã, unã cumpanii, etc.); cumatã di pãndzã acãtsatã di un shcop, purtatã di armãnj la numtsã; bãryeachi, banderã, panderã, flamburã, flamurã;
(expr:
1: easti bãirachi = easti cariva tsi pãrãstiseashti ca unã “bãirachi”, un lucru, unã hoarã, etc.;
2: easti cu bãirachea = easti cu-anami, cunuscut di tuts)
{ro: drapel, steag}
{fr: étendard, drapeau}
{en: flag, banner}
ex: tsi suntu bãirãchili (flamburli) tsi yin?

§ bãryeachi (bãr-yĭá-chi) sf bãryechi (bãr-yĭéchĭ) – (unã cu bãirachi)
ex: Tana, bãryeachea
(expr: flambura) a hoarãljei!

§ bairacã (ba-i-rá-cã) sf pl(?) – (unã cu bãirachi)
ex: ishirã cu bairaca (flambura); tsi u-ascundzã: nãsã easti cu bairaca
(expr: nãsã easti cunuscutã, cu-anami)

§ bairahtar (ba-i-rah-tárŭ) sm bairahtari (ba-i-rah-tárĭ) – omlu tsi poartã flambura; flamburar, bairactar
{ro: stegar}
{fr: porte-drapeau}
{en: flag bearer}

§ bairactar (ba-i-rac-tárŭ) sm bairactari (ba-i-rac-tárĭ) – (unã cu bairahtar)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

flamburã

flamburã (flám-bu-rã) sf flamburi/flambure (flám-bu-ri) – cumatã di pãndzã (mitasi, carti, etc.), acãtsatã di un shcop, cari ari di-aradã ma multi buei sh-cari pãrãstiseashti (ca semnu ahoryea) un stat (unã sutsatã, unã hoarã, unã cumpanii, etc.); cumatã di pãndzã acãtsatã di un shcop, purtatã di armãnj la numtsã; flamurã, banderã, panderã, bãirachi, bairacã, bãryeachi
{ro: drapel}
{fr: banderole, (petit) étendard, drapeau}
{en: flag, banner}
ex: cu-unã flamburã tu mãnã; nchisirã cuscrilj cu flamburli, cu fãrtatslji, s-ducã la nveasta; tricurã nizanjlji cu flambura; la numtã easti adetea si s-higã pri casã nã flamburã; unã crutsi di-amalamã sh-unã flamburã di hrisafi

§ flamurã (flá-mu-rã) sf flamuri/flamure (flá-mu-ri) shi flãmuri (flắ-murĭ) – (unã cu flamburã)
ex: aushaticlu trãdzea n cap, cu perlji alghi, cari s-ligãna pri pãltãri ca neshti flamuri; flãmuri albi s-analtsã; el putu s-veadã shi flãmuri aroshi

§ flãmburar (flãm-bu-rárŭ) sm flãmburari (flãm-bu-rárĭ) – omlu tsi poartã flambura; bairahtar, bairactar
{ro: stegar}
{fr: porte-drapeau}
{en: flag bearer}

§ flamburar (flam-bu-rárŭ) sm flamburari (flam-bu-rárĭ) – (unã cu flãmburar)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

flitur1

flitur1 (flí-turŭ) sm flituri (flí-turĭ) – turlii di insectã (yeatsã) cu chealea di pi trup ca di catifei, cu gura faptã trã sudzeari, sh-cunuscutã trã patruli peani mãri cu cari azboairã, multu mushati sh-cundiljati cu tuti soili di seamni di tuti bueili; fljutur, fliturã, fitur, pirpirunã, perpunã, pitãludã;
(expr: lj-intrarã flituri ãn cap = s-dzãtsi tr-atsel tsi ari glãrinj tu minti)
{ro: fluture}
{fr: papillon}
{en: butterfly}
ex: suti di flituri azbuira tu gãrdinã di floari-floari

§ fljutur (fljĭú-turŭ) sm fljuturi (fljĭú-turĭ) – (unã cu flitur1)
ex: acãtsai un fljutur

§ flutur (flú-turŭ) sm fluturi (flú-turĭ) – (unã cu flitur1)

§ fliturã (flí-tu-rã) sf flituri/fliture (flí-tu-ri) – (unã cu flitur1)
ex: lishoarã-minutã; ca nã fliturã; ca nã fliturã tsi-azboairã

§ fitur (fí-turŭ) sm fituri (fí-turĭ) – (unã cu flitur1)

§ flitur2 (flí-turŭ) sm pl(?) – trimburari (ligãnari, bãteari, etc.) tu vimtu a unei flamburã, areapitã, shimii, etc.
{ro: fâlfâit}
{fr: flottement}
{en: flutter}
ex: s-avdi di-aoa fliturlu-a banderãljei

§ flitur3 (flí-turŭ) vb I fliturai (fli-tu-ráĭ), flituram (fli-tu-rámŭ), flituratã (fli-tu-rá-tã), fliturari/fliturare (fli-tu-rá-ri) – (trã pulj) bati (minã, lj-treamburã) areapitli; (trã flamburã, shimii, pãndzã, etc.) s-minã shi s-leagãnã tu vimtu; nj-si bati (ocljul); ascutur (vilendzã) tu vimtu
{ro: flutura, fâlfâi}
{fr: flotter, ondoyer, voltiger}
{en: wave, flutter, flap}
ex: fliturãndalui tu vimtu pãndzi albi; ãnj fliturã (bati) ocljul atsel astãngul; bandera fliturã pri pãlatea-a amirãlui; fustanea shi lãrdzili mãnits di la cãmeashi lj-flitura di vimtu

§ flituredz (fli-tu-rédzŭ) vb I fliturai (fli-tu-ráĭ), flituram (fli-tu-rámŭ), flituratã (fli-tu-rá-tã), fliturari/fliturare (fli-tu-rá-ri) – (unã cu flitur3)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã         ma multu/ptsãn