|
tsinatu
RO:cinat, care a cinat … Dictsiunar Armãn-Romãn Data DB:48071>2014-05-14 22:31:14.237376 »
ãnrãdãtsinat
ãnrãdãtsinat (ãn-rã-dã-tsi-nátŭ) adg – vedz tu arãdãtsinã
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: arãdãtsinãarãdãtsinã
arãdãtsinã (a-rã-dã-tsí-nã) sf arãdãtsinj (a-rã-dã-tsínj) – partea dit unã plantã tsi u tsãni hiptã tu loc (sh-prit cari sh-tradzi hrana dit loc); ardãtsinã, rãdãtsinã, ariditsinã, riditsinã, rãdzãtinã, zãrãtsinã; (fig: arãdãtsinã = loclu di-iu s-tradzi (di iu nchiseashti) tsiva (lucru, hiintsã, etc.); arãzgã, rãzgã, arãzgãnã, sirtã, vinã, vitil, bimã, izvur, soi, dãmarã, lãgamã)
{ro: rădăcină}
{fr: racine}
{en: root}
ex: lu-astãrchi dit arãdãtsinã; vidzu vãrã ndauã arãdãtsinj di-amuri; siminai patru arãdãtsinj; pomlu-aestu acãtsã arãdãtsinã bunã; erburli dit grãdinã li scosh dit arãdãtsinã
§ ardãtsinã (ar-dã-tsí-nã) sf ardãtsinj (ar-dã-tsínj) – (unã cu arãdãtsinã)
ex: alepshu dzatsi ardãtsinj di flori; ardãtsina-a arburlui easti mari shi teasã sum loc; nji scoasi unã mãseauã cu patru-ardãtsinj; ardãtsina (fig: arãzgã) a casãljei aestã easti tu Muzichei; ari ardãtsinã (fig: vinã, arãzgã, dãmarã) di pãrmãteftu
§ ariditsinã (a-ri-di-tsí-nã) sf ariditsinj (a-ri-di-tsínj) – (unã cu arãdãtsinã)
§ rãdãtsinã (rã-dã-tsí-nã) sf rãdãtsinj (rã-dã-tsínj) – (unã cu arãdãtsinã)
ex: scutea arburlji dit rãdãtsinã; coarnili a tali acãtsarã rãdãtsinj; li-avea ngrupati la rãdãtsina-a unui mer
§ riditsinã (ri-di-tsí-nã) sf riditsinj (ri-di-tsínj) – (unã cu arãdãtsinã)
§ rãdzãtinã (rã-dzã-tí-nã) sf rãdzãtinj (rã-dzã-tínj) – (unã cu arãdãtsinã)
§ zãrãtsinã (zã-rã-tsí-nã) sf zãrãtsinj (zã-rã-tsínj) – (unã cu arãdãtsinã)
§ zãrtsinã (zãr-tsí-nã) sf zãrtsinj (zãr-tsínj) – (unã cu arãdãtsinã)
§ nrãdãtsinedz (nrã-dã-tsi-nédzŭ) (mi) vb I nrãdãtsinai (nrã-dã-tsi-náĭ), nrãdãtsinam (nrã-dã-tsi-námŭ), nrã-dãtsinatã (nrã-dã-tsi-ná-tã), nrãdãtsinari/nrãdãtsinare (nrã-dã-tsi-ná-ri) – acats unã arãdãtsinã; fac unã plantã sã-lj creascã unã-arãdãtsinã; plãntedz (fig: nrãdãtsinedz = plãntedz, astãsescu, curdusescu, ashternu, etc.)
asdruntsin
asdruntsin (as-drún-tsinŭ) (mi) vb I asdruntsinai (as-drun-tsi-náĭ), asdruntsinam (as-drun-tsi-námŭ), asdruntsinatã (as-drun-tsi-ná-tã), asdruntsinari/asdruntsinare (as-drun-tsi-ná-ri) – scriari neaprucheatã tu-aestu dictsiunar; vedz azdruntsin
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascãasdruntsinat
asdruntsinat (as-drun-tsi-nátŭ) adg asdruntsinatã (as-drun-tsi-ná-tã), asdruntsinats (as-drun-tsi-nátsĭ), asdruntsinati/asdruntsinate (as-drun-tsi-ná-ti) – scriari neaprucheatã tu-aestu dictsiunar; vedz azdruntsinat
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascãasdruntsinãturã
asdruntsinãturã (as-drun-tsi-nã-tú-rã) sf asdruntsinãturi (as-drun-tsi-nã-túrĭ) – scriari neaprucheatã tu-aestu dictsiunar; vedz azdruntsinãturã
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascãazdruntsinat
azdruntsinat (az-drun-tsi-nátŭ) adg – vedz tu zdruncin
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: zdruncinazdruntsinãturã
azdruntsinãturã (az-drun-tsi-nã-tú-rã) sf – vedz tu zdruncin
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: zdruncinbirã
birã (bí-rã) sf biri/bire (bí-ri) – biuturã cari, deadun cu yinlu sh-arãchia easti multu vrutã di lao (cã ari sh-niheamã shpirtu tu nãsã), faptã cu hirbearea tu apã (sh-deapoea aprindearea) a gãrnutsãlor di grãni (ma multu di ordzu) fitrusiti, uscati shi mãtsinati, tu cari s-bagã shi ndauã lilici galbini-verdzã (scoasi di unã earbã ascãlnãtoari), tra s-lji da unã-anjurizmã sh-un gustu amar
{ro: bere}
{fr: bière}
{en: beer}
ex: caftã birã cu mize
§ birãrii/birãrie (bi-rã-rí-i) sf birãrii (bi-rã-ríĭ) – unã soi di hani faptã maxus trã oaminjlji tsi vor s-aibã un loc iu si s-ducã tra s-bea unã birã, singuri i cu oaspits
{ro: berărie}
{fr: brasserie}
{en: beer house, pub}
cheanitsã
cheanitsã (chĭá-ni-tsã) sf fãrã pl – soi di earbã tsi creashti multi ori tu agru deadun cu grãnlu, cu truplu shi frãndzãli piroasi, cu lilici aroshi-vinitã, cari da simintsã njits, lãi shi nfãrmãcoasi (cari, cãndu suntu mãtsinati deadun cu grãnlu ãlj da un gustu anustu); simintsãli di-aestã earbã; cheantsã, cheanitsã, cheandzã, gongulã, congulã, tãciuni;
(expr: s-aleadzi cheanitsa di grãn = s-aleg lucrili arali di-atseali buni)
{ro: neghină}
{fr: ivraie, nielle des blés}
{en: cockle}
ex: s-aleapsi cheanitsa di grãn; creapã grãnlu di cheanitsã
§ cheantsã (chĭán-tsã) sf fãrã pl – (unã cu cheanitsã)
§ cheandzã (chĭán-dzã) sf fãrã pl – (unã cu cheanitsã)
chifte
chifte (chif-té) sm chiftedz chif-tédzĭ) – carni mãtsinatã sh-adratã ca unã soi di topã njicã, tsi easti tigãnsitã di-aradã tu grãsimi (i friptã pri jar); chioftã
{ro: chiftea}
{fr: boulette de viande hachée}
{en: meat ball}
ex: avea chiftedz tigãnsits pi measã
§ chioftã (chĭóf-tã) sf chiofti/chiofte (chĭóf-ti) – (unã cu chifte)
ex: avea chiofti pi misali; cãdzu ca nã chioftã