|
|
tetradiu
tetradiu (te-trá-diŭ) sn tetradii (te-trá-diĭ) shi tetradiuri (te-trá-di-urĭ) – ma multi acoali, ligati la un loc tra s-aspunã ca unã carti goalã (fãrã scrituri) pri cari omlu poati sã ngrãpsescã cu mãna; filadã, tifteri, catastih, catalog, condicã, chitapi, carti
{ro: caiet}
{fr: cahier}
{en: notebook, writing (exercise) book}
catastih
catastih (ca-tás-tihŭ) sn catastihi/catastihe (ca-tás-ti-hi) – acoalã (vivlii, acoali ligati deadun) tu cari s-au scriatã arãdz di numi, di isãchi, etc.; tifteri, catalog, condicã, tetradiu, chitapi, vivlii, aradã
{ro: listă, catalog, registru, condică}
{fr: liste, catalogue, registre}
{en: list, catalogue, register}
§ catalog (ca-tá-logh) sn cataloyi/cataloye (ca-tá-lo-yi) – (unã cu catastih)
§ condicã (cón-di-cã) sf conditsi/conditse (cón-di-tsi) – (unã cu catastih)
chitapi/chitape
chitapi/chitape (chi-tá-pi) sf chitãchi (chi-tắchĭ) – acoali ligati deadun tu cari s-au scriatã isturii (spuneri, puizii, nvitsãturi, etc.); acoali ligati deadun tu cari s-au scriatã arãdz di numi, di isãchi, etc.; vivlii, tifteri, catastih, catalog, condicã, tetradiu, aradã; (fig: chitapi = leadzi aflatã tu adetsli, icã scriatã tu tifterli-a chivernisiljei; adeti, aradã, leadzi, nom, zãcon, zaconj)
{ro: carte, registru}
{fr: livre, régistre}
{en: book, register}
ex: ea s-videm tsi dzãtsi tu chitapi (carti, catastih); mi scrie tu chitapi (tifteri); tora scot chitapea (tifterea); dupã chitapi (fig: arãdz, adets, ledz) nu easti tu cãdeari
§ chitapci (chi-tap-cí) sm chitapceadz (chi-tap-cĭádzĭ) – atsel tsi ari frundida-a cãrtsãlor (a vivliilor, a tifterlor, etc.) dit un udã i dit unã casã maxus adratã tr-aestu lucru (iu dunjaea poati s-yinã s-li mutreascã, s-li-acumpãrã i s-li lja cu nichi); atsel tsi ari frundida-a tifterlor di la chivernisi
{ro: librar, bibliotecar, arhivar}
{fr: libraire, bibliothécaire, archiviste}
{en: book seller, librarian, archivist}
ex: chitapcilu-nj scria nã arvoalã
§ chitib (chi-tíbŭ sm chitibeanj (chi-tí-beanjĭ) – grãmãtic tsi tsãni cãrtsãli (di la huchiumati)
{ro: greffier}
{fr: greffier}
{en: registrar}
§ chitaplãchi/chitaplãche (chi-ta-plắ-chi) sf chitaplãchi (chi-ta-plắchĭ) – tehnea tsi u fatsi un chitapci; tehnea tsi u fatsi un grãmãtic, un chitib
{ro: meseria de librar, de bibliotecar or de arhivar}
{fr: métier de libraire, de bibliothécaire ou d’archiviste}
{en: book seller, librarian or archivist occupation}
ex: itsido, chitaplãchea easti cu nami
filã
filã (fí-lã) sf fili/file (fí-li) – acoala cu cari suntu fapti cãrtsãli (librili, vivlia); frãndzã, padzinã
{ro: foaie, pagină de carte}
{fr: feuille, page d’un livre}
{en: page of a book}
ex: lj-arupsi unã filã (frãndzã) dit carti; cãti fili (frãndzi) ai nvitsatã?; ea dishcljidi la fila (padzina, frãndza) patru suti
§ filadã (fi-lá-dhã) sf filãdz (fi-lắdzĭ) – ma multi acoali, ligati la un loc tra s-aspunã ca unã carti goalã (fãrã scrituri) pri cari omlu poati sã ngrãpsescã cu mãna; tetradiu, tifteri, catastih, catalog, condicã, bãzmãtã, carti
{ro: caiet}
{fr: cahier}
{en: notebook, writing (exercise) book}
ex: scria tuti cãti-lj si tihisea tu-unã filadã; avea filada mplinã cu cãntitsi
pinãchidã
pinãchidã (pi-nã-chí-dã) sf pinãchidz (pi-ni-chídzĭ) –
1: ma multi acoali, ligati la un loc tra s-aspunã ca unã carti njicã, goalã (fãrã scrituri); filadã (tetradiu, tifteri) njicã; tetradiu, tifteri;
2: carti (acoalã) groasã; carti cu cari si-anvileashti cãpachea (cuperta) di la unã vivlii (librã) tra s-tsãnã ma multu shi s-nu s-arupã
{ro: caieţel; carton; scoarţă de carte legată}
{fr: petit cahier; carton; couverture d’un livre}
{en: small notebook; cardboard; jacket of a book}
§ pinichidã (pi-ni-chí-dã) sf pinichidz (pi-ni-chídzĭ) – (unã cu pinãchidã)
§ pilichidã (pi-li-chí-dã) sf pilichidz (pi-li-chídzĭ) – (unã cu pinãchidã)
ex: tora ahiurhi sã nveatsã carti, easti tu pilichidã (tu tifterea, filada-atsea njicã)
tetradhiu
tetradhiu (te-trá-dhiŭ) sn tetradhii (te-trá-dhiĭ) shi tetradhiuri (te-trá-dhi-urĭ) – unã cu tetradiu
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: tetradiutifteri/tiftere
tifteri/tiftere (tif-té-ri) sf tifteri (tif-térĭ) – vivlii (carti) tu cari s-au scriatã arãdz di numi, di isãchi, etc.; vivlii, catalog, condicã, catastih, tetradiu, chitapi; (fig:
1: tifteri = aradã; expr:
2: aruc tifteri = bag bidelj, dat, dari, borgi, isapi, aradã; astãsescu tsi dãri ari s-pãlteascã un om;
3: nj-dishcljid tifterli = aspun, scot tu migdani tsi shtiu;
4: sã zburãm cu tifterli dishcljisi = s-li dzãtsem lucrili pi fatsã, ashi cum suntu)
{ro: registru, listă}
{fr: régistre, liste}
{en: register, list}
ex: cãtu-l simnarã tu tifteri shi suschirã grãmãticlu nãoarã; li tricui tuti tu tifteri; arupsi tifterli; di multu u-avea ashtearsã dit tifterea (fig: arada) a yiilor; arucã tifterli
(expr: dãrli, bideljli) n hoarã; alagã dupã tifteri
(expr: isãchi) veclji; s-adunã mãhãlãlu s-arucã tifterli; va s-lji dishcljid sh-mini nãoarã tifterli
(expr: va s-aspun nãoarã tut tsi shtiu)